Chùa Thiên Mụ là một ngôi chùa cổ kính ở Huế, trở thành một trong những điểm đến nổi tiếng ở Huế, chứa đựng nhiều câu chuyện lịch sử và không chỉ sở hữu những công trình kiến trúc quan trọng mà còn được mệnh danh là ngôi chùa linh thiêng bậc nhất xứ Huế.

Chùa Thiên Mụ hay còn gọi là chùa Linh Mụ, là một trong những ngôi chùa cổ kính và đẹp nhất ở thành phố Huế, được xây dựng bởi chúa Nguyễn Hoàng – vị chúa đầu tiên của nhà Nguyễn ở Đàng Trong (Nam Bộ) vào năm 1601, nằm bên bờ Bắc sông Hương thuộc địa phận xã Hương Long, cách trung tâm thành phố Huế 5km. Chùa từng là nơi sinh hoạt quan trọng của Phật giáo thời Nguyễn.

Lịch sử về chùa Thiên Mụ

Trước khi thành lập chùa, trên đồi Hà Khê có một ngôi chùa có tên là Thiên Mỗ hay Thiên Mẫu, là một ngôi chùa của người Chăm.

Tương truyền rằng, chúa Nguyễn Hoàng khi vào trấn thủ Thuận Hóa,  Quảng Nam  chuẩn bị cho quá trình mở rộng bờ cõi, xây dựng giang sơn cơ đồ cho dòng họ Nguyễn sau này, chúa Nguyễn Hoàng đã cùng binh lính rong ruổi vó ngựa dọc hai bên bờ sông Hương. Trong một lần cưỡi ngựa ngược dòng sông Hương ngược dòng, ông bắt gặp một ngọn đồi nhỏ nhô ra bên dòng nước trong xanh uốn khúc, thế đất như một con rồng đang ngoái đầu nhìn lại, tên là đồi Hà Khê.

Người dân địa phương cũng kể rằng, có một bà lão mặc áo đỏ và quần lục, hàng đêm xuất hiện trên đồi và nói với người dân địa phương rằng ói với mọi người: “Rồi đây sẽ có một vị chân chúa đến lập chùa để tụ linh khí, làm bền long mạch, cho nước Nam hùng mạnh“. Tư tưởng lớn của chúa Nguyễn Hoàng sự tương thông với câu chuyện kể lại. Nguyễn Hoàng mừng rỡ, năm 1601 cho dựng một ngôi chùa trên đồi, hướng ra sông Hương, đặt tên là “Thiên Mụ”.

Theo dấu thời gian, chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu. Trong đó, nổi bật nhất là cuộc trùng tu năm 1710, dưới triều đại của chúa Nguyễn Phúc Chu  (1691-1725) . Ông đã hoàn thiện và thay đổi nhiều kiến trúc chùa Thiên Mụ Huế. Chúa Nguyễn Phúc Chu cho đúc quả Đại Hồng Chung (cao 2,5m, đường kính 1,4m, nặng 2.052kg). Năm 1715, Chúa lại cho xây dựng thêm một tấm bia đá thanh cao 2,6m, rộng 1,25m đặt trên lưng một con rùa làm bằng đá cẩm thạch dài 2,2m, rộng 1,6m.

Năm 1862, dưới thời vua Tự Đức, để cầu mong có con nối dõi, nhà vua sợ chữ “Thiên” phạm đến Trời nên cho đổi từ “Thiên Mụ” thành “Linh Mụ” (hay “Bà mụ linh thiêng”).

Những công trình kiến trúc ở chùa Thiên Mụ

Tháp Phước Duyên ngày nay đã trở thành biểu tượng nổi tiếng gắn liền với chùa Thiên Mụ. Được xây dựng trước chùa vào năm 1984, hình bát giác cao 21m và có 7 tầng. Tháp Phước Duyên được xây dựng năm 1844 bởi vua Thiệu Trị. Lúc đầu lấy tên là Từ Nhân Tháp. Mỗi tầng có một tượng Phật. Bên trong có cầu thang xoắn ốc dẫn lên tầng trên cùng, nơi đặt tượng Phật bằng vàng trước đây.

Cổng Tam Quan là điểm đầu tiên bạn đi qua khi vào chùa Thiên Mụ. Đây là cổng chính dẫn thẳng vào chùa. Cổng có tổng cộng 2 tầng, 8 mái, 3 lối đi ượng trưng cho 3 giới: Nhân – Quỷ – Thần. Ở tầng 2 của cổng giữa có thờ Phật. Trên đỉnh mái được trạm trổ nhiều họa tiết hoa văn vô cùng độc đáo. Phía 2 bên lối đi được trấn giữ bằng tượng Hộ Pháp.

Điện Đại Hùng vốn là ngôi miếu tôn nghiêm, là nơi người dân cầu nguyện và chiêm bái ba pho tượng Phật, biểu tượng của ba đời quá khứ, hiện tại và ương lai của con người. Đây cũng là nơi thờ cúng các nhà sư Phật giáo.

Phía sau chùa Thiên Mụ có một chiếc xe cổ được người dân giữ gìn cẩn thận. Xe Austin Westminster diễu hành tiễn đưa Hòa Thượng Thích Quảng Đức, người đã tự thiêu ngày 11-6-1963 để chống chính quyền Ngô Đình Diệm. Đòi quyền tự do cho người theo đạo Phật.

Cuối cùng trong chùa là tháp của Hòa thượng Thích Đôn Hậu, một vị trụ trì nổi tiếng trong chùa. Ngài đã cống hiến trọn đời mình cho sự phát triển của Phật giáo Việt Nam. Ngoài ra, ông còn được nhân dân kính trọng qua vô số hoạt động công ích, giúp đỡ người dân của mình. Khi Ngài viên tịch, nhân dân và ban quản trị chùa đã an táng Hòa thượng dưới ngọn tháp nằm ở cuối khuôn viên để tỏ lòng biết ơn đối với bậc tôn kính.

Chùa Thiên Mụ là điểm du lịch nổi tiếng, gây thương nhớ cho du khách khi đến du lịch ở Huế. Tọa lạc một vị trí hội tụ vẻ đẹp nên thơ, yếu tố lịch sử, là điểm đến du lịch tâm linh cầu bình an và may mắn cho mọi người. Đừng bỏ lỡ đến viếng thăm ngôi chùa khi bạn đến du lịch Huếnhé!